विवाह प्रोत्साहन योजना

महाराष्ट्र शासनाच्या सामाजिक न्याय व विशेष सहाय्य विभागामार्फत विवाह प्रोत्साहन योजना राबविण्यात येते. या योजनेंतर्गत, अपंग व्यक्तीने (PwD) सक्षम शरीर असलेल्या व्यक्तीशी विवाह केल्यास, जोडप्याला ₹50,000/- पर्यंत आर्थिक प्रोत्साहन दिले जाते. या योजनेसाठी केवळ महाराष्ट्र राज्यातील कायमस्वरूपी रहिवासी पात्र आहेत. ही योजना 100% महाराष्ट्र सरकारद्वारे वित्तपुरवठा केली जाते.

या योजनेचा उद्देश अपंग व्यक्ती आणि त्यांच्या जोडीदारांना आर्थिक सहाय्य प्रदान करणे हा आहे. या योजनेद्वारे, पात्र जोडप्याला ₹50,000/- पर्यंतची आर्थिक मदत दिली जाते, जी खालीलप्रमाणे वितरीत केली जाते: ₹25,000/- बचत प्रमाणपत्राच्या स्वरूपात, ₹20,000/- रोख, ₹4,500/- मध्ये घरगुती सामान आणि लग्नात ₹500/-. प्रोत्साहन कार्यक्रमांसाठी. अपंग व्यक्तींना विवाहाच्या माध्यमातून सामाजिक मान्यता मिळवून देणे आणि त्यांना आर्थिकदृष्ट्या सक्षम करणे हा या योजनेचा मुख्य उद्देश आहे.

या योजनेसाठी पात्रता निकष असा आहे की अर्जदार हा भारतीय नागरिक आणि महाराष्ट्र राज्याचा कायमचा रहिवासी असावा. अर्जदार अपंग असणे आवश्यक आहे (दृष्टीदोष, कमी दृष्टी, श्रवणदोष, हाडांचे दोष इ.) आणि अपंगत्वाची डिग्री 40% किंवा त्याहून अधिक असणे आवश्यक आहे. अर्जदाराचा विवाह सक्षम व्यक्तीशी झालेला असावा. या निकषांची पूर्तता करणारी जोडपी या योजनेसाठी अर्ज करू शकतात.

अर्ज प्रक्रिया पूर्णपणे ऑफलाइन आहे. अर्ज करण्यासाठी, प्रथम जिल्हा समाज कल्याण कार्यालयास भेट द्या आणि योजनेच्या अर्जाची हार्ड कॉपी मिळवा. अर्जामध्ये सर्व आवश्यक माहिती भरून, पासपोर्ट आकाराचा फोटो (स्वाक्षरीसह) जोडून आणि सर्व आवश्यक (स्व-साक्षांकित) कागदपत्रे जोडून अर्ज तयार करा. भरलेला अर्ज आणि कागदपत्रे जिल्हा समाज कल्याण कार्यालयात जमा करा आणि अर्ज सादर केल्याची पावती किंवा स्वीकृती प्राप्त करा.

अर्जासाठी आवश्यक असलेल्या कागदपत्रांमध्ये आधार कार्ड, दोन पासपोर्ट आकाराचे फोटो (स्वाक्षरीसह), महाराष्ट्र राज्याचे निवास प्रमाणपत्र / अधिवास प्रमाणपत्र, अपंगत्व प्रमाणपत्र, बँक खाते तपशील (बँकेचे नाव, शाखेचे नाव, पत्ता, IFSC इ.), वयाचा पुरावा (जन्म प्रमाणपत्र) यांचा समावेश आहे. , 10वी/ 12वी गुणपत्रिका इ.सह), विवाहाचा पुरावा, आणि जिल्हा समाज कल्याण कार्यालयाकडून आवश्यक असलेले इतर कोणतेही दस्तऐवज.

ही योजना अपंग व्यक्ती आणि त्यांच्या कुटुंबियांना आर्थिक सहाय्य प्रदान करते आणि त्यांना सन्माननीय जीवन जगण्याची संधी देते. यामुळे दिव्यांग व्यक्ती समाजात एकरूप होऊन त्यांना समान संधी उपलब्ध करून देतात. या योजनेमुळे अपंग व्यक्तींना त्यांच्या जीवनसाथीच्या माध्यमातून नवीन जीवन सुरू करण्याची आणि समाजात सन्मानाने वागण्याची संधी मिळते. अशा प्रकारे, विवाह प्रोत्साहन योजना हे समाजातील दिव्यांग व्यक्तींना सक्षम बनवून त्यांना समाजात योग्य स्थान मिळवून देण्यासाठी एक महत्त्वाचे पाऊल आहे.